İngilizce konu anlatımlarına Can/Can't ile başlıyoruz.
CAN/CAN'T "Can" İngilizcede yetenek ve yeterliliklerimizden bahsetmek için kullandığımız bir yardımcı fiildir. Türkçede "ebilmek", "-abilmek" anlamına gelir.
I can play tennis. → (Ben tenis oynayabilirim.) I can read. → (Ben okuyabilirim.) She can jump. → (O, zıplayabilir.)
"can" yardımcı fiilinden sonra gelen fiil hiçbir takı almaz ve fiil bütün kişilerle aynı çekimlenir.
Şimdi "can" yardımcı fiilinin olumlu olumsuz cümlelerde ve soru cümlelerinde çekimlenmesini inceleyelim.
CAN / CAN'T OLUMLU CÜMLELER I can sing. You can sing. He can sing. She can sing. It can sing. We can sing. They can sing.
CAN / CAN'T OLUMSUZ CÜMLELER Olumsuz cümlelerde "can’t" kullanılır. I can’t play the guitar. You can’t play the guitar. He can’t play the guitar. She can’t play the guitar. It can’t play the guitar. We can’t play the guitar. They can’t play the guitar.
YES/NO
Eğer birden çok yeteneğimizden bahsedecek olursak bunları "and" bağlacıyla bağlayabiliriz. "and" ve anlamına gelir. I can sing and I can dance. → (Ben şarkı söyleyebilirim ve dans edebilirim.) Not : "and" den sonra "I can" tekrar edilmese de olur. Yukarıdaki cümleyi daha kısa bir şekilde aşağıdaki gibi yazabiliriz. I can sing and dance. → (Ben şarkı söyleyebilir ve dans edebilirim.) Bears can run fast and climb trees. → (Ayılar hızlı koşabilir ve ağaçlara tırmanabilirler.)
Eğer yapamadığımız bir şeyden bahsedeceksek bu işleri "or" bağlacıyla bağlayabiliriz. "or" → "ya da" anlamına gelir. I can’t sing or I can’t dance. → (Ben şarkı söyleyemem ya da dans edemem.) Not : "or" dan sonra "I can’t" tekrar edilmese de olur. Yukarıdaki cümleyi kısaca aşağıdaki gibi de yazabiliriz. Ican’t sing or dance. Snakes can’t fly or jump. → (Yılanlar uçamaz ya da zıplayamazlar.)
Eğer yapabildiğimiz bir işle yapamadığımız bir işi birbirine bağlayacaksak "but" bağlacını kullanırız. "but" "fakat, ama" anlamına gelir. Not : "but" bağlacından sonra "I can’t" cümleden atılamaz, yani mutlaka kişiyi tekrar kullanmalıyız. I can sing, but I can’t dance. → (Ben şarkı söyleyebilirim, ama dans edemem.) I can read, but I can’t write. → (Ben okuyabilirim, ama yazamam.) A fish can swim, but it can’t fly. → (Bir kuş yüzebilir, ama o uçamaz.)
CAN / CAN'T Boşluk Doldurma Soruları Boşlukları "can" ya da "can't" ile doldurunuz.
1. A bird .................. fly.
2. Dogs ...................... fly.
3. A kangaroo ............................ jump and run.
4. My sister can read, but she ................................... write.
5. A fish ...................................... walk.
6. I have a parrot. It .................................. speak.
7. My sister is good at English.She ....................................... speak English.
8. I am bad at Art. I .................................... draw or paint.
9. Ceyda : .................................................. you dance? Jane : Yes, I ......................................... .
10. A : ...................................................... turtles climb a tree? B : No, they .......................................... .
