Parantezli İşlemler (İşlem Önceliği)
Parantez, birden fazla işlemin olduğu durumlarda işlemlerden hangisini daha önce yapmamız gerektiğini bildirmek için kullanılır.
Bir işlemde öncelik şu sıraya göre takip edilir:
# Parantez içindeki işlemler
# Çarpma veya Bölme İşlemi
# Toplama veya Çıkarma İşlemi
Eğer aynı önceliğe sahip işlemler varsa (Örneğin bir işlemde hem çarpma hem de bölme varsa) işlemler soldan sağa doğru yapılır.
ÖRNEK: 3 + ( 2 x 3 ) işleminin sonucunu bulalım. Önce parantez içerisindeki işlem yapılır. 3 + 6 = 9 cevabı bulunur.
ÖRNEK: 3 + ( 2 x 3 + 2 ) işleminin sonucunu bulalım. Önce parantez içerisindeki işlem yapılır. Ancak parantez içinde hem toplama hem çarpma işlemi var. Bu yüzden önce çarpmayı yaparız. 3 + ( 2 x 3 + 2 ) 3 + ( 6 + 2 ) 3 + 8 = 11 cevabı bulunur.
ÖRNEK: 3 + ( 2 x 3 : 2 ) işleminin sonucunu bulalım. Önce parantez içerisindeki işlem yapılır. Ancak parantez içinde hem çarpma hem bölme işlemi var. Bu yüzden önce soldakini yani çarpmayı yaparız. 3 + ( 2 x 3 : 2 ) 3 + ( 6 : 2 ) 3 + 3 = 6 cevabı bulunur.
Şimdi ise bize verilen bir soruda uygun matematiksel ifade yazma örnekleri verelim.
ÖRNEK: Bir değirmende 30 kg’lık 8 çuval un bulunmaktadır. Değirmen, un miktarını her bir çuval için 10 kg azaltmıştır. Son durumda, 8 çuvaldaki toplam un miktarını bulmak için gerekli olan matematiksel ifadeyi yazalım.
Önce bir çuvaldaki un miktarını bulmak için çıkarma işlemi yapılır.
Burada çıkarma işleminin önce yapılması gerektiği için parantez içine alalım.
Bir çuvaldaki un miktarı: ( 30 - 10 ) 8 çuval olduğu için 8 ile çarparız. 8 x ( 30 - 10 )
ALIŞTIRMA SORULARI
Aşağıdaki işlemlerin sonucunu bulunuz.
610 – (190 + 410) = ..........
(399 + 1) + 149 = ..........
3 + 15 : 3 = ..........
7 + 7 : ( 7 - 6 ) = ..........
24 x 2 : 4 + 9 x ( 2 + 2 ) = ..........